Νέα “Μονοπάτια” για τον Τουρισμό και μια σημαντική παρουσίαση των Μονοπατιών Πολιτισμού από ΤΟ ΒΗΜΑ. Της Χριστίνας Πουτέτση
Προγράμματα περιήγησης στηρίζουν τη διεύρυνση της περιόδου και τον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος ενώ παράλληλα ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες αναδεικνύοντας το περιβάλλον και τον πολιτισμό.
Είναι ένα από τα ζητούμενα τα τελευταία χρόνια για τη διεύρυνση της περιόδου και τον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος στην πλατφόρμα «πολιτισμός – τουρισμός – ανάπτυξη». Εξάλλου, οι μήνες της άνοιξης και του φθινοπώρου είναι οι πιο δημοφιλείς για περιήγηση/περιπατητικό τουρισμό. Η ίδια αυτή η μορφή εναλλακτικού τουρισμού μόνο στη Γερμανία απευθύνεται σε 40 εκατ. πεζοπόρους, το 58% των οποίων ταξιδεύει για τον λόγο αυτόν εκτός της χώρας και διαθέτει τουλάχιστον 60 ευρώ ημερησίως κατά τη διάρκεια των διακοπών του.
Στην Ελλάδα οι δράσεις είναι μεμονωμένες και εντοπίζονται κυρίως σε ιδιωτικές πρωτοβουλίες που κάποιες φορές χαίρουν της συνδρομής τοπικών συλλόγων και της αυτοδιοίκησης. Παρότι όμως η αγορά και η ζήτηση υπάρχει και αποτελεί μια δεξαμενή ποιοτικών επισκεπτών, πολλά μένει να γίνουν ώσπου να αναπτυχθεί ως οργανωμένο τουριστικό προϊόν.
Η «άλλη» Ελλάδα
«Ξεκινήσαμε να δημιουργήσουμε διαδρομές για την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας» λέει ο πρόεδρος του Geo Routes Cultural Institute κ. Γιάννης Μπαλακάκης αναφερόμενος στην πρωτοβουλία που ξεκίνησε πριν από πέντε χρόνια για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς συνδυάζοντας περιβάλλον, ιστορία, γαστρονομία, θρησκευτικά στοιχεία και εναλλακτικές δραστηριότητες. «Στόχος μας είναι να αναδείξουμε την “άλλη” Ελλάδα, την πολιτιστική κληρονομιά και να συνεισφέρουμε κατά το δυνατόν στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας, μια και επιλέγουμε μη προβεβλημένους προορισμούς» σημειώνει.
Τα πολιτιστικά θεματικά οδοιπορικά Geo και Aegean Routes τελούν υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO και ως σήμερα αριθμούν 30 σε όλη την επικράτεια. «Η Ελλάδα έχει μεγάλη ποικιλότητα σε τοπία» υποστηρίζει αναφερόμενος στη μεγάλη διαφορετικότητα της ελληνικής υπαίθρου, επισημαίνοντας την Ευρυτανία, τον Ολυμπο, την Κρήτη, το Ζαγόρι, τα νησιά, ακόμη και την Πάρνηθα, καθώς το Geo Routes έχει δημιουργήσει δέκα διαδρομές σε Αθήνα και Αττική. Στην προσπάθεια δημιουργίας των διαδρομών «το έργο υποβοηθούν τοπικά πολιτιστικοί σύλλογοι. Προσκαλούμε την τοπική αυτοδιοίκηση να μας παρέχει κάποιες διευκολύνσεις, κάτι που συμβαίνει πολύ αραιά» συμπληρώνει.
Ο ίδιος υπογραμμίζει τη διάθεση των ταξιδιωτών να έρθουν σε επαφή με τη φύση, ακόμη και αν ανήκουν σε μια εύρωστη οικονομικά κατηγορία ή είναι μεγαλύτερης ηλικίας.
Ζήτηση
Πιο εξοικειωμένες είναι οι χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, «οι οποίες επιζητούν αυτή τη μορφή τουρισμού, κάτι που δεν παρατηρείται τόσο στους ταξιδιώτες από τη Βόρεια Αμερική. Αντίθετα, η περιήγηση αρέσει στους Κινέζους κυρίως με ακαδημαϊκές καταβολές» διευκρινίζει. Γενικότερα οι Γερμανοί, οι Γάλλοι και οι Κινέζοι «θέλουν οπωσδήποτε να συνδέουν το πολιτιστικό στοιχείο με την περιήγηση» λέει ο κ. Μπαλακάκης, τονίζοντας ότι οι διαδρομές έχουν άρρηκτα δεμένα το πολιτιστικό στοιχείο με το φυσικό περιβάλλον.
Η περίοδος αιχμής αυτής της εναλλακτικής μορφής τουρισμού «είναι έξω από την περίοδο Χριστούγεννα, Πάσχα, καλοκαίρι». Αντίθετα, η κίνηση επικεντρώνεται στη «χαμηλή και μέση περίοδο», με μήνες αιχμής τον Μάρτιο, τον Απρίλιο, τον Μάιο, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. «Ο επισκέπτης θέλει να ταξιδέψει όταν δεν είναι ένα νούμερο αλλά ένας επώνυμος επισκέπτης στον τόπο που ταξιδεύει. Δεν θέλει φασαρία» σχολιάζει.
Το 2014 τις διαδρομές επέλεξαν 11.500 ταξιδιώτες, ως ιδιώτες ή πανεπιστήμια του εξωτερικού. «Είναι άτομα μέσου και άνω εισοδηματικού και μορφωτικού επιπέδου» σημειώνει ο πρόεδρος του Geo Routes. Και προσθέτει ότι «όσοι είναι ξένοι έχουν ξαναέρθει στην Ελλάδα και θέλουν κάτι πολύ συγκεκριμένο στη χώρα. Είναι ευαισθητοποιημένοι ως προς την ελληνική ιστορία και μυθολογία και είναι εξοικειωμένοι με αυτές, ενώ θέλουν να έχουν διάδραση με τους τοπικούς ανθρώπους».
Ανταπόκριση
Ανοιξαν εννέα δίκτυα και η ζήτηση αυξάνεται
Στην προσπάθεια να ενισχυθούν «οι τοπικές κοινότητες σε περίοδο κρίσης με την αειφορική αξιοποίηση της πολύτιμης κληρονομιάς των μονοπατιών της χώρας για την προώθηση του περιπατητικού/εναλλακτικού τουρισμού» εστιάζει η ιδρύτρια της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και δημιουργός του προγράμματος «Μονοπάτια Πολιτισμού» κυρία Λυδία Καρρά. Η ίδια προσθέτει ότι «μέσω των σωστά επιλεγμένων και σηματοδοτημένων πλεγμάτων μονοπατιών αναδεικνύουμε το φυσικό περιβάλλον, την ιστορική μας κληρονομιά και τα τοπικά προϊόντα, ενώ η συνεργασία μας με τους τοπικούς δήμους, πολιτιστικούς φορείς και τα σχολεία μάς ευαισθητοποιεί όλους για την αξία και την ανάγκη προστασίας των τοπίων μας. Η ανταπόκριση των κατοίκων και των επισκεπτών, αλλά και η διαπίστωση ότι η επισκεψιμότητα στις περιοχές που έχει υλοποιηθεί το πρόγραμμα έχει αυξηθεί σε περιόδους εκτός αιχμής, μας δίνει μεγάλη χαρά και την ώθηση να συνεχίσουμε!».
Στο πρόγραμμα, το οποίο ξεκίνησε το 2010, η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού αναζητεί κονδύλια για την ολοκλήρωση του μονοπατιού, προωθεί τα μονοπάτια σε συνεργασία και με τον Δήμο και στη συνέχεια η τοπική κοινωνία αναλαμβάνει τη συντήρησή τους, όπως σημειώνει η υπεύθυνη επικοινωνίας της ΕΛΛΕΤ κυρία Κατερίνα Στεμπίλη. Το περιβάλλον και ο πολιτισμός αντιμετωπίζονται ως ενιαίο σύνολο, καθώς πρόκειται για επιλογή, μελετημένη σηματοδότηση και επικοινωνία ενός πλέγματος μονοπατιών σε περιοχές της χώρας που παρουσιάζουν ξεχωριστό περιβαλλοντικό ή πολιτιστικό ενδιαφέρον.
Σήμερα η ΕΛΛΕΤ, η οποία συνεργάζεται με τη European Ramblers’ Association, αναπτύσσει εννέα δίκτυα μονοπατιών. Ηδη έχει υλοποιηθεί στον Μαραθώνα, στην Ορεινή Κορινθία-Ψάρι, στην Πάτμο, στη Σίφνο και στη Σίκινο, ενώ ολοκληρώνεται στις Μικρές Κυκλάδες (Ηρακλειά, Δονούσα, Σχοινούσα και Κουφονήσια), την Αρκαδία, τη Σαντορίνη, την Αίγινα και την Επίδαυρο. Η ζήτηση όμως από δήμους και τοπικούς φορείς διαφόρων περιοχών της Ελλάδας αυξάνεται και προτεινόμενες περιοχές για την επόμενη φάση χρηματοδότησης του προγράμματος είναι η Θράκη (περιοχή Ξάνθης), η Καστοριά, η Αρχαία Ολυμπία, οι Δελφοί, η Λευκάδα, η Μεσσηνιακή Μάνη και η Κοζάνη.
Το μονοπάτι της Αρκαδίας θα έχει ολοκληρωθεί ως τα τέλη Μαΐου και θα έχει μήκος 70 χιλιόμετρα, από τη Στεμνίτσα ως τα Λαγκάδια, διασχίζοντας εννέα οικισμούς (Στεμνίτσα – Δημητσάνα – Ζυγοβίστι – Ελάτη – Βυτίνα – Νυμφασία – Μαγούλιανα – Βαλτεσινίκο – Λαγκάδια). Πρόκειται για τη δημιουργία του πρώτου πιστοποιημένου πεζοπορικού μονοπατιού «Leading Quality Trails» στην Ελλάδα με ημερομηνία έναρξης την 30ή Μαΐου 2015 και ονομασία Menalon Trail (www.menalontrail.eu), το οποίο είναι και μεταξύ των οκτώ πρώτων στην Ευρώπη (https://www.era-ewv-ferp.com). Αποτέλεσε στοίχημα για τη Γορτυνία, αφού πρόκειται για σημαντικό αναπτυξιακό παράγοντα της οικονομίας και της απασχόλησης στην περιοχή.
Στόχος είναι «να δημιουργήσουμε ένα πακέτο φιλοξενίας» σημειώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Αρκαδίας κ. Κωνσταντίνος Μαρινάκος, καθώς θα προωθείται στο εξωτερικό ως ένα πακέτο διανυκτερεύσεων. Για τον λόγο αυτόν θα δημιουργηθεί μια Επιτροπή Διαχείρισης του εγχειρήματος με τη συμμετοχή τοπικών αρχών και φορέων της περιοχής (τοπικοί σύλλογοι, ξενοδοχεία, εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια κ.ά.).
0